ΑΘΗΝΑ
Η πρωτεύουσα του Ελληνικού Κράτους και η σημαντικότερη πόλη της Αρχαίας Ελλάδας.
Η Αθήνα έφθασε στο απόγειο της δόξας της κατά τον 5ον π.Χ. αιώνα, τον αποκαλούμενο ” Χρυσό Αιώνα “, με τον τεράστιο και πρωτοφανή ρόλο που έπαιξε ως δημιουργός ενός μεγάλου πολιτισμού, που κατά κύριο λόγο οφείλεται στην ιδιοφυή πολιτική προσωπικότητα του Περικλή.( 490 – 429 π.Χ. )
Αυτός είναι κατ αρχήν, ο ιδρυτής της Αθηναϊκής Δημοκρατίας που έγινε παγκόσμιο σύμβολο και θαυμάζεται αιώνες ολόκληρους ως την εποχή μας.
Ο Περικλής δώρισε στην ανθρωπότητα ένα θαυμάσιο πολίτευμα που βάση του είναι η ελευθερία και η ανθρώπινη αξιοπρέπεια, και όπου, ” ο δήμος εστί ο κρατών “, κατά την έκφραση του Αριστοτέλη.
Παράλληλα όμως φρόντισε να κοσμήσει την Αθήνα με απαράμιλλα αρχιτεκτονικά μνημεία που αναγέρθηκαν πάνω στον Ιερό Βράχο της Ακρόπολης.
Ο Παρθενώνας, (447 – 438 π.Χ. ) το λαμπρότερο αρχιτεκτονικό δημιούργημα όλων των εποχών και η έκφραση της τελειότητας του κλασσικού πνεύματος της εποχής του Περικλή. Είναι ναός δωρικού ρυθμού, αφιερωμένος στη Θεά Αθηνά χτισμένος από λευκό πεντελικό μάρμαρο. Αρχιτέκτονες του ήταν ο Ικτίνος και ο Καλλικράτης. Το χρυσελεφάντινο άγαλμα της θεάς στο εσωτερικό του ναού καθώς και τα γλυπτά των διαζωμάτων και των αετωμάτων φιλοτεχνήθηκαν από τον μεγάλο γλύπτη Φειδία.
Τα Προπύλαια, (437 – 432 π.Χ. ) η μεγαλοπρεπή είσοδος στην Ακρόπολη και τα μνημεία της, έργα του διάσημου Αθηναίου αρχιτέκτονα Μνησικλή.
Ο ναός της Αθηνάς Νίκης λεγόμενης της Απτέρου Νίκης (420π.Χ.), αναγέρθηκε με σχέδια του Καλλικράτη σε ανάμνηση των νικών των Ελλήνων κατά των Περσών. Είναι ένα από τα πιο περίφημα μνημεία της Ελληνικής Κλασσικής Αρχιτεκτονικής, ένα αριστούργημα Ιωνικού Ρυθμού.
Το Ερεχθείο ( 420 – 206 π.Χ. ), κομψός ναός Ιωνικού ρυθμού αφιερωμένος στη Θεά Αθηνά και τον Βασιλέα Ερεχθέα, διακοσμημένος με 6 Καρυάτιδες, ωραίες ιέρειες που με ασύλληπτη χάρη υποβαστάζουν τη σκεπή του ναού
Η Ακρόπολη της Αθήνας αποτελεί το σύμβολο, τη δόξα και την περηφάνια αυτής της πόλης δια μέσου των χιλιετηρίδων και παρά τις αναρίθμητες επιδρομές και επιθέσεις που έχει υποστεί, στέκει όρθια πάνω στο βράχο της για συνδέει τον θαυμαστό αρχαίο πολιτισμό με τον σύγχρονο. Ανεκτίμητα ευρήματα των ανασκαφών της Ακρόπολης καθώς και γλυπτά από τον Παρθενώνα και τους άλλους ναούς στεγάζονται στο Μουσείο της Ακρόπολης. Ανεγέρθηκε το 1878 και είναι το μοναδικό μουσείο στον Κόσμο για τη γνωριμία με τις πρωταρχικές δημιουργίες της Αττικής τέχνης.
ΕΛΕΥΣΙΝΑ
Πόλη – Κράτος της αρχαιότητας που έγινε γνωστή σε ολόκληρο τον Ελληνισμό μετά την έλευση της θεάς Δήμητρας, που έφθασε εκεί αναζητώντας την χαμένη κόρη της Περσεφόνη. Προς τιμήν της Δήμητρας και της Περσεφόνης καθιερώθηκαν και τελούνταν μυστικές θρησκευτικές τελετές, τα Ελευσίνια Μυστήρια.
Η Ελευσίνα είναι πατρίδα του μεγαλύτερου τραγικού ποιητή της Αρχαίας Ελλάδας και όλων των αιώνων, του Αισχύλου ( 525 π.Χ. ).
Η Ελευσίνα είχε πολύ σημαντική θέση στην ιστορία εφόσον για πολλούς αιώνες υπήρξε μαζί με τους Δελφούς και την Δήλο ένα από τα μεγαλύτερα πνευματικά κέντρα του Αρχαίου κόσμου.
Αξιόλογα ερείπια του ιερού χώρου της Δήμητρας γνωστού με το όνομα Μέγα Τελεστήριο όπου γίνονταν η μύηση στα Ελευσίνια Μυστήρια σώζονται μέχρι σήμερα. Στην πόλη υπάρχει μουσείο με πολυάριθμα αρχαιολογικά ευρήματα.
Σήμερα η Ελευσίνα είναι μια διαρκώς εξελισσόμενη βιομηχανική πόλη.
ΜΕΓΑΡΑ
Η πόλη των Μεγάρων είναι αρχαιότατη και απέκτησε μεγάλη ισχύ, δόξα και αυτονομία ήδη από τον 8ο π.Χ. αιώνα. Λαός Θαλασσοπόρων, οι Αρχαίοι Μεγαρείς, ίδρυσαν σημαντικότατες αποικίες κατά τον 7ο και 5ο π.Χ. αιώνα στη Σικελία, την Προποντίδα, τον Εύξεινο Πόντο και το φημισμένο Βυζάντιο στις ακτές του Βοσπόρου.
0 πλούτος και η ευημερία της πόλης οφείλονταν κατά κύριο λόγο στο εμπόριο μεταξύ της μητρόπολης και των πλουσίων αποικιών της.
Η μεγάλη ακμή της πόλης είχε ως επακόλουθο και την πνευματική ανάπτυξη των κατοίκων της.
Τα Μέγαρα ανέδειξαν σπουδαίους άνδρες των γραμμάτων και της τέχνης, όπως τον φιλόσοφο Ευκλείδη, ιδρυτή της Μεγαρικής Σχολής ( 450 – 470 π.Χ. ) τον μαθητή του Στίλπωνα, τον μεγάλο αρχιτέκτονα Ευπαλίνο, τον ελεγειακό ποιητή Θεογνή και πολλούς άλλους γλύπτες και ποιητές.
Τα Μέγαρα θωρούνται ακόμη πατρίδα της κωμωδίας αφού οι κάτοικοι φημίζονταν για την ευθυμία τους και τους σκωπτικούς αυτοσχεδιασμούς τους.
Η Αρχαία πόλη με τα θαυμάσια μνημεία της περιγράφονται στον ” Περιηγητή ” του Παυσανία.
Τα σημαντικότερα ήταν, η Κρήνη του Θεαγένη και το Υδραγωγείο που την τροφοδοτούσε, o μεγαλοπρεπής ναός του Ολυμπίου Διός με άγαλμα του Θεού των Θεών, ο επιβλητικός ναός της Αρτέμιδος με το άγαλμα της Θεάς και τα αγάλματα του ελληνικού Δωδεκάθεου, έργα του Πραξιτέλη, ο ναός της Αθηνάς στην κορυφή του λόφου της Ακρόπολης με επίχρυσο άγαλμα της θεάς, οι ναοί του Διονύσου, της ‘Ίσιδος και του Απόλλωνα καθώς και πλήθος άλλων ναών και ιερών αφιερωμένων σε διάφορες θεότητες.
Η σημερινή πόλη των Μεγάρων είναι χτισμένη πάνω στους δύο λόφους που σκεπάζουν τα ερείπια της αρχαίας πόλης. Είναι πόλη κυρίως γεωργική, κέντρο πτηνοτροφίας, και έδρα διοικητικών υπηρεσιών.
Στα Μέγαρα συρρέουν κάθε χρόνο την Τρίτη του Πάσχα πλήθη επισκεπτών για να παρακολουθήσουν τον ονομαστό χορό της ” Τράτας ” που χορεύεται από νέες με ωραιότατες χρυσοποίκιλτες παραδοσιακές στολές, υπολείμματα του αρχαίου χορού των πεπλοφόρων παρθένων.
Αξίζει να σημειωθεί ότι οι νέες των Μεγάρων φημίζονται για την ομορφιά τους, το παράστημα τους και τη δωρική κατατομή τους.
ΑΡΧΑΙΑ ΚΟΡΙΝΘΟΣ
Μικρό χωριό σήμερα δίπλα στα ερείπια της Αρχαίας Κορίνθου μίας από τις λαμπρότερες πόλεις της αρχαιότητας και από τις πρώτες κοιτίδες της τέχνης.
Η πόλη, χτισμένη στους πρόποδες του Ακροκόρινθου είχε αναπτύξει τεράστιο πλούτο, ήταν διακοσμημένη με θαυμάσια μνημεία και οικοδομήματα, ανάμεσα στα οποία δέσποζαν ο ναός του Απόλλωνα και η Αγορά. Στην Κόρινθο δημιουργήθηκαν τα περιζήτητα Κορινθιακά αγγεία και ειδώλια, άκμασαν η ζωγραφική και η ποίηση και φιλοτεχνήθηκε ένας νέος ρυθμός στην αρχιτεκτονική των κιόνων, ο κορινθιακός ρυθμός.
Η πόλη λεηλατήθηκε και πυρπολήθηκε από τους Ρωμαίους το 146 π.Χ. και έσβησε για 100 χρόνια το ” lumen totius graecie ” ( Το φως όλης της Ελλάδος ) όπως την αποκάλεσε ο Κικέρωνας.
Ανοικοδομήθηκε το 46 μ.Χ. από τον Ιούλιο Καίσαρα, αναπτύχθηκε ταχύτατα και το 52 μ.Χ. ο Απόστολος Παύλος ίδρυσε εκκλησία στην οποία απηύθυνε δύο Επιστολές.
Η σημερινή πόλη της Κορίνθου, χτισμένη σε απόσταση 8 χλμ. από την θέση της Αρχαίας, είναι ένα από τα μεγάλα αστικά κέντρα της Πελοποννήσου.
ΑΡΧΑΙΑ ΝΕΜΕΑ
Ονομαστή πόλη της αρχαιότητας από τους μεγάλους πανελλήνιους αγώνες τα ” Νέμεα “, που τελούνταν εκεί κάθε διετία καθώς και από τον περίφημο ναό του Δία του 4ου π.Χ. αιώνα, ένα από τα εθνικά ιερά των Ελλήνων, ερείπια του οποίου σώζονται μέχρι σήμερα.
Η Αρχαία Νεμέα ήταν επίσης γνωστή και από τον άθλο του Ηρακλή που φόνευσε τον Νέμαιο λέοντα.
Η αρχαία Νεμέα είναι σήμερα ένα γραφικό χωρίο και η Κωμόπολη της Νεμέας σε μικρή απόσταση είναι γνωστή από τα φημισμένα κρασιά της Νεμέας που παράγονται από τους αμπελώνες της περιοχής.
ΤΕΓΕΑ
Αρχαία σημαντική πόλη όχι μόνο της Πελοποννήσου αλλά και ολόκληρης της Ελλάδας, στην οποία λατρευόταν η θεά Αλέα και η θεά Αθηνά. Προς τιμήν τους έχτισαν το ναό της Αλέας Αθηνάς, έναν από τους λαμπρότερους ναούς της αρχαιότητας. Το ναό κοσμούσε άγαλμα της θεάς, έργο του μεγάλου γλύπτη Σκόπα.
Στην πόλη υπήρχαν ακόμη μεγαλοπρεπή κτίρια, στάδιο, γυμνάσιο και ολομάρμαρο θέατρο.
Η Τεγέα είχε δικό της νόμισμα και ήταν πατρίδα πολλών συγγραφέων, ιστορικών και λυρικών ποιητών.
Στην πόλη υπάρχει σήμερα αξιόλογο αρχαιολογικό μουσείο με διάφορα γλυπτά και αντικείμενα έργα του Σκόπα, καθώς και πολλά σημαντικά ευρήματα από την περιοχή.
ΣΠΑΡΤΗ
Οι αρχές της ιστορίας της Σπάρτης ανάγονται σε πανάρχαιους χρόνους, διότι βάσει των ανασκαφών, η περιοχή κατοικείτο από του τέλους της νεολιθικής εποχής.
Τα ερείπια της αρχαίας Σπάρτης βρίσκονται περίπου 500 μέτρα από τη νέα πόλη και περιλαμβάνουν τον λεγόμενο ” Τάφο του Λεωνίδα “, το λόφο της Ακρόπολης της πόλης, ερείπια του ναού της Χαλκιοίκου Αθηνάς, ερείπια του ναού της Ορθίας Αρτέμιδος, του θεάτρου του 2ου π.Χ. αιώνα και ακόμη ερείπια χριστιανικού ναού του 10ου αιώνα.
Η Σπάρτη κυριάρχησε ως κράτος αριστοκρατικό, ολιγαρχικό και στρατιωτικό σε ολόκληρη την Πελοπόννησο.
Ο νομοθέτης Λυκούργος θεωρείται ο διοργανωτής του στρατιωτικού και δωρικού πολιτεύματος της Σπάρτης με τον διαχωρισμό των πολιτών στις τάξεις των ” Σπαρτιατών ” , απογόνων των Δωριέων κατακτητών, πλουσίων γαιοκτημόνων με πλήρη δικαιώματα, των ” Περιοίκων “, αυτοχθόνων με δικαιώματα να ζουν στην περιφέρεια ελεύθερα και να υπηρετούν στο στρατό, και των ” Ειλώτων ” δούλων των Σπαρτιατών χωρίς κανένα πολιτικό δικαίωμα.
Η ιστορική διαδρομή της Σπάρτης κατά την αρχαιότητα είναι πολυκύμαντη και σηματοδοτείται από κατακτήσεις, νίκες, πανίσχυρες συμμαχίες αλλά και μεγάλες ήττες. Γενικά η Σπάρτη διαδραμάτισε πρωτεύοντα ρόλο.
Η σύγχρονη Σπάρτη, η πρωτεύουσα της Λακωνίας συγκεντρώνει τις διοικητικές υπηρεσίες του Νομού και αποτελεί το βιομηχανικό, γεωργικό και εμπορικό κέντρο της εύφορης κοιλάδας του Ευρώτα, με την εξαιρετικά πλούσια παραγωγή σε εσπεριδοειδή και φημισμένο ελαιόλαδο.
Η πόλη έχει ωραία ρυμοτομία, καλαίσθητη αρχιτεκτονική και αξιόλογο αρχαιολογικό μουσείο με πολλά γλυπτά, είδωλα, αμφορείς, αγαλματίδια κτλ.
Η Σπάρτη περιβάλλεται από μία καταπράσινη φύση εκπληκτικής ομορφιάς και προστατεύεται από δύο επιβλητικά βουνά στα ανατολικά τον Πάρνωνα και στα δυτικά τον Ταύγετο.
